تأثیر عوامل هواشناسی (بارش، دما، رطوبت نسبی، روزهای یخبندان و ساعات آفتابی) بر عملکرد زعفران (Crocus sativus L.) در شهرستان‌های کاشمر و قائنات

مقاله 7، دوره 3، شماره 1، بهار 1394، صفحه 66-75 

نوع مقاله: مقاله علمی کوتاه

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22048/jsat.2014.9932

نویسندگان

فاطمه ارسلانی 1؛ سید جواد رسولی2

1دانشجوی دکتری مخابرات آب و هوایی، دانشگاه خوارزمی تهران

2کارشناس ارشد اقلیم شناسی، محل خدمت اداره کل هواشناسی خراسان رضوی

چکیده

صادراتی بودن زعفران باعث شده، برنامه‌ریزی برای افزایش کیفیت برای رقابت در بازار جهانی امری اجتناب‌ناپذیر باشد و تحقیقات گسترده‌ای را در هر نقطه‌ای بطلبد. در این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار تعیین اقلیم و نرم‌افزار SPSS آمار روزانه و ماهانه پارامترهای بارش، دما، رطوبت نسبی، تعداد روز یخبندان و تعداد ساعت آفتابی شهرستان کاشمر و قائن طی دوره آماری 20 ساله زراعی (90-1371) تحلیل شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد دمای حداکثر و رطوبت نسبی در دو شهرستان یکسان است. بارش بعد از چیدن گل از سطح مزرعه در کاشمر 7 میلی‌متر بیشتر از قائن است، در این زمان بارش برای گیاه مفید است. تعداد روز یخبندان کاشمر 1 روز از قائن کمتر است درحالی‌که یخبندان در زمان گلدهی بر عملکرد محصول تأثیر منفی می‌گذارد. بارش در زمان خواب تابستانی برای زعفران مضر است بارش کاشمر در این زمان 9/9 میلی‌متر بیشتر از قائن است. هر چه افت درجه حرارت شب بیشتر باشد روز بعد تعداد گل بیشتری جمع خواهد شد. درجه حرارت میانگین قائن 3 درجه سانتی‌گراد و حداقل آن 5/1 درجه سانتی‌گراد کمتر از کاشمر بود و هرچقدر ساعت آفتابی در فصل گلدهی بیشتر باشد کیفیت محصول بالاتر است. ساعت آفتابی قائن در فصل گلدهی 9/55 ساعت بیشتر از کاشمر است. اختلاف اندک در سه پارامتر اقلیمی، بارش زمان خواب تابستانی، درجه حرارت و ساعت آفتابی نمی‌تواند تنها دلیل پایین‌تر بودن کیفیت زعفران شهرستان کاشمر نسبت به قائنات باشد.

کلیدواژه‌ها

اقلیم کشاورزی؛ کیفیت؛ زعفران

موضوعات

کشاورزی و علوم پایه

عنوان مقاله [English]

The effects of meteorological factors (rainfall, temperature, relative humidity, freezing days and sunny hours) on yield of Saffron (Crocus sativus L.) in Kashmar and Ghaenat Towns

نویسندگان [English]

fatemeh Arsalani1؛ Seyed JavadRasouli2

1PhD Student of Climate Risks, Kharazmi University

2PhD Student of Agroecology, Ferdowsi University University of Mashhad and Khorasan Razavi Meteorological Institute

چکیده [English]

In this study parameters of daily and monthly rainfall, minimum, average and maximum temperatures, relative humidity, number of sunny hours and number of freezing days in the towns of Kashmar and Ghaen were analyzed for a statistical period of 20 agricultural years (1992-2011). Several traditional methods of climate classification were used to compare climate conditions of Ghaen and Kashmar towns by climate determining software. Then effective meteorological indicators on saffron cultivation were selected. Results of climate classification by traditional methods showed that these towns are located in the same climate class. Although the climate was similar, but studies showed that saffron quality in color, odor and taste in Ghaen was higher than Kashmar. The Maximum temperature and relative humidity were the same in both towns. Relative humidity in both towns was the same, especially in October and November which coincided with the beginning of saffron flowering time. Minimum temperature and sunny hours made climate conditions of Ghaen at more favorable for saffron because of mountainous nature. Sunny hours in Ghaen during flowering season was more than Kashmar. Finally, a slight difference in three climate parameters, i.e. rainfall during summer, temperature and sunny hours cannot be the only reason for lower quality of saffron in Kashmar in comparison to Ghaen and saffron quality in Kashmar could be highly raised by other factors such as better planning and management.

کلیدواژه‌ها [English]

Agricultural Climate, Quality, Saffron

منبع : نشریه علمی پژوهشی زراعت و فناوری زعفران

دانلود اصل مقاله (906.68 K)