شناسایی برخی تقلبات زعفران (.Crocus sativus L) با استفاده از نشانگر مولکولی ITS

مقاله 3، دوره 1، شماره 2، زمستان 1392، صفحه 29-38

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22048/jsat.2014.4816

نویسندگان

نسرین مشتاقی 1؛ الهام حمیدی2؛ عبدالرضا باقری3؛ احمد شریفی4؛ عباس همتی کاخکی5

1استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

2استاد پژوهشکده زیست فناوری، دانشگاه فردوسی مشهد

3دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

4هیات علمی گروه بیوتکنولوژی گیاهان زینتی، جهاد دانشگاهی مشهد

5هیات علمی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی، پارک علم و فناوری خراسان رضوی

چکیده

زعفران (L. Crocus sativus) یکی از گران‌ترین ادویه‌های دارویی جهان است که تولید محدود و قیمت بالای آن باعث شده تا در این گیاه تقلبات زیادی صورت بگیرد، این تقلبات بیشتر شامل افزودن مواد گیاهی و شیمیایی مشابه زعفران می‌باشد. برای تعیین این تقلبات روش‌های مختلفی گسترش یافته است که بیشتر آنها براساس مشخصات مورفولوژیکی، آناتومی و آزمون‌های شیمیایی است. این مطالعه نشان دهنده ی یک روش نوین برای تعیین تقلبات زعفران بر اساس روش های مولکولی وابسته به واکنش زنجیره ای پلیمراز می باشد که در آن از نشان‌گر مولکولی  ITS-2 (Internaltranscrribed spacer -2) استفاده شده است. در این بررسی از یک آغازگر عمومی بر مبنای ناحیهS rDNA  8/5 و آغازگرهای اختصاصی برگشتی بر مبنای ناحیه ITS-2 در گونه‌های مختلف تقلبات گیاهی و غیر گیاهی نظیر کلاله انار، ذرت، گلرنگ، زردچوبه، فلفل قرمز خرد شده و همچنین گوشت گاو و شتر برای انجام واکنش زنجیره‌ای پلیمراز استفاده گردید. بعد از انجام واکنش، نوار مربوط به توالی ITS-2 در چندین نمونه گیاهی شامل ذرت، گلرنگ، انار، فلفل قرمز و زردچوبه‌ و همچنین گوشت گاو و شتر به‌عنوان تقلبات رایج زعفران، تکثیر شدند. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از تمامی آغازگرها در قالب واکنش PCR چندگانه سبب تکثیر تمامی نوارهای مربوط به انواع تقلبات می‌شود. اگرچه اکثر نوارها در ژل آگارز 2 درصد مشاهده شدند و لکن استفاده از ژل پلی آکریل آمید20 درصد منجر به تفکیک بهتر نوارها بر روی ژل گردید. این روش کارایی لازم برای تشخیص تقلبات زعفران در سطح یک درصد وزنی از مخلوط تقلبات را دارا می باشد.

کلیدواژه‌ها

زعفران؛ تقلبات؛ واکنش زنجیره ای پلیمراز؛ توالی ITS 2

موضوعات

زیست فناوری، ژنتیک و اصلاح نباتات؛ فرآوری، صنایع غذایی و بیوشیمی

عنوان مقاله [English]

Molecular detection of some plant and non-plant frauds in commercial saffron using ITS marker

نویسندگان [English]

Nasrin Moshtaghi1؛ Elham Hamidi2؛ Abdolreza Bagheri3؛ Ahmad Sharifi4؛ Abbas Hemati Kakhki5

1Assistant professor, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad

2Professor, Biotechnology Research Center, Ferdowsi University, Mashhad

3Msc Student of Agricultural Biotechnology, Ferdowsi University of Mashhad

4Msc Student of Agricultural Biotechnology, Ferdowsi University, Mashhad

5Iranian Academic Culture for Education, Culture and Research-Branch, Mashhad

چکیده [English]

Saffron (Crocus sativus L.) is the most valuable food additive in the world which little production and high price of it caused some adulterations such as plant and chemical material similar to saffron. There are several methods for detecting these fraudulent based on morphological and chemical tests but they are not effective in some cases. In this research a novel molecular method based on ITS-2 marker is introduced. A common forward primer based on 5.8s rDNA for all plant frauds such as safflower, corn stigmas, pomegranate, turmeric and capsicum slices was designed then specific reverse primers based on ITS-2 for any frauds have been designed for polymerase chain reaction. Related ITS-2 bands were amplified in any adulterations in saffron. Specific primer for camel and cow meet fibers was designed based on cytochrome b gene and could amplified the related bands. Multiplex PCR with all of these primers could amplify all of the bands related to any adulterations. Furthermore, using 20% polyacrylamide gel lead to good segregation of bands. This method can be used successfully for detection of low percentage (1%) of fraudulent in saffron. So this marker can be used efficiently for detection of these frauds in commercial saffron.

کلیدواژه‌ها [English]

Fraud Saffron, ITS marker, Polymerase Chain Reaction

منبع : نشریه علمی پژوهشی زراعت و فناوری زعفران

دانلود  اصل مقاله (332.93 K)