> > ارزیابی خصوصیات رشدی بنه‌های دختری زعفران تحت تأثیر نظام‌های کشاورزی رایج و ارگانیک

ارزیابی خصوصیات رشدی بنه‌های دختری زعفران تحت تأثیر نظام‌های کشاورزی رایج و ارگانیک

مقاله 3، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 16، تابستان 1396، صفحه 133-147 

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22048/jsat.2016.40887

نویسندگان

محمدعلی بهدانی 1؛ غلامرضا زمانی2؛ حمید رضا فلاحی3؛ محمدحسن سیاری زهان4؛ علیرضا صمدزاده5

1استاد گروه پژوهشی زعفران، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

2دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

3استادیار گروه پژوهشی زعفران، دانشکذه کشاورزی دانشگاه بیرجند

4دانشیار گروه پژوهشی زعفران، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

5مربی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

چکیده

در زراعت زعفران، تولید و استفاده از بنه­های مادریِ دارای وزن مناسب یکی از مهم­ترین عوامل تأثیرگذار بر میزان گلدهی گیاه می­باشد. در همین راستا این تحقیق با هدف بررسی تأثیر نظام­های مختلف کم­نهاده، متوسط نهاده و پرنهادة ارگانیک و رایج بر رشد بنه­های دختری زعفران در طی یک دورة رشد یک­سالة گیاه از مهرماه 1394 تا اردیبهشت ماه سال 1395 در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. به منظور انطباق تیمارهای آزمایشی با قوانین کشاورزی ارگانیک، طول دورة گذاری معادل با 24 ماه قبل از کاشت در این پژوهش در نظر گرفته شد و در طی آن از مصرف نهاده­های ممنوعه پرهیز شد. بر اساس نتایج تجزیة واریانس اثر تیمارهای آزمایشی بر اکثر صفات مربوط به رشد بنه­های دختری معنی­دار بود. مقایسة میانگین تیمارها نشان داد که میزان تفاوت­ها در درون هر نظام کاشت بسیار ناچیز، ولی مقدار تفاوت بین دو نظام کاشت رایج و ارگانیک قابل توجه بود. وزن کل بنه­های موجود در هر کلون و تعداد جوانه­های گل­دهنده به ازای هر بنه در نظام­های کاشت ارگانیک به‌طور متوسط حدود 40 درصد بیشتر از نظام­های کاشت رایج بود. مقادیر متوسط وزن تک­بنه نیز برای سیستم­های ارگانیک و رایج به ترتیب 75/4 و  54/2 گرم تعیین شد. در نظام کاشت ارگانیک درصد بنه­های دختری با وزن کمتر از 5 گرم کمتر از نظام کاشت رایج بود (70 درصد در مقابل 84 درصد)، در حالی­که در نظام کاشت مذکور درصد بنه­های دختری دارای وزن 5 تا 10 گرم (5/14 در مقابل 13 درصد) و بیش از 10 گرم (16 در مقابل 3 درصد) بیشتر از سیستم کاشت رایج بود. متوسط تعداد جوانة گل دهنده در هر بنه همبستگی معنی­داری با وزن کل بنه­های موجود در هر کلون (**58/0)، میانگین وزن تک بنه (**64/0) و نیز تعداد بنه­های ریز (**57/0-) و درشت (**61/0) موجود در هر کلون نشان داد. بر اساس ضرایب همبستگی، میانگین وزن تک بنه نیز ارتباطی قوی با تعداد بنة موجود در هر کلون (**55/0-)، وزن بنه­های موجود در هر کلون (**73/0) و نیز تعداد بنه­های ریز (**89/0-) و درشت (**81/0) موجود در هر کلون داشت. در مجموع، استفاده از مدیریت ارگانیک در مقایسه با نظام زراعی رایج تأثیر مطلوبی بر بهبود صفات رشدی بنه­های دختری زعفران به خصوص میانگین وزن بنه و تعداد جوانه­های دارای پتانسیل گلدهی اعمال نمود.

کلیدواژه‌ها

جوانة گل‌دهنده؛ کشاورزی رایج پرنهاده؛ گلدهی؛ نظام ارگانیک کم‌نهاده؛ وزن بنه

موضوعات

کشاورزی و علوم پایه

عنوان مقاله [English]

Evaluation of replacement corms growth criteria of saffron in response to different organic and conventional production systems

نویسندگان [English]

Mohammad Ali Behdani1؛ Gholamreza Zamani2؛ Hamid-reza Fallahi3؛ Mohammad Hassan Sayyari Zohan4؛ Alireza Samadzadeh5

1Professor of Saffron Research Group, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran.

2Associate Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran.

3Assistant Professor of Saffron Research Group, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran.

4Associate Professor of Saffron Research Group, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran

5Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, University of Birjand, Birjand, Iran.

چکیده [English]

The use of corms with appropriate weight is one of the main factors in the flowering of saffron. Thus, the impacts of six organic (OS) and conventional (CS) production systems on the growth of saffron replacement corms was studied during one growth cycle from October 2015 up to May 2016 in this experiment. The experiment was conducted based on a randomized complete block design with three replications and six treatments including low, medium and high input organic systems as well as low, medium and high input conventional systems. A transition period of 24 months was considered in the chosen field before corm planting. Based on the results of an analysis of variance, the effect of experimental treatments was significant on the growth properties of most replacement corms (RC). The results of means comparison revealed that the differences within each organic or conventional system were insignificant but they were found to be considerable between the two OS and CS production systems. Total RC weight per clone and the number of flowering buds per RC in the OS production system were on the average 40% more than that of the CS production system. The amount of mean RC weight for OS and CS was 4.75 and 2.54g, respectively. The percent of RC with weight of less than 5g in the CS production system was higher than that of the OS production system (70 vs. 84%), while the percent of RC in 5-10g (13 vs. 14.5%) and more than 10g (3 vs. 15.7%) categories in the OS production system were more than that of the CS production system. The mean value of flowering buds had a significant correlation with the total RC weights per clone (+0.58**), mean RC weight (+0.64**), number of small RC (-0.57**) and number of large corm per clone (+0.61**). In addition, there was a significant correlation between the mean RC weight with the number of RC per clone (-0.55**), the RC weight per clone (+0.73**), the number of small RC (-0.89**) and the number of large RC per clone (+0.81**). Overall, the employment of OS had a significant positive effect on the growth of saffron replacement corms especially on mean corm weight and the number of flowering buds.

کلیدواژه‌ها [English]

Corm weight, Flower, Flowering bud, High input conventional system, Low input organic system
سایر فایل های مرتبط با مقاله
مراجع

منبع : نشریه علمی پژوهشی زراعت و فناوری زعفران

دانلود اصل مقاله (1.27 MB)